ตอบโจทย์ตลาดทุน : ทฤษฎีเกมกับจดหมายมหาประลัยจาก โดนัลด์ ทรัมป์ (1)

#ทรัมป์ #ภาษี #ทันหุ้น-เช้าตรู่วันนี้ทุกคนคงได้เห็นจดหมายแจ้งอัตราภาษีศุลกากรที่สหรัฐจะจัดเก็บจากประเทศคู่ค้าชุดแรก (14 ประเทศ) ซึ่งรวมถึงไทยด้วย อัตราภาษีที่ไทยถูกเก็บคือ 36% เท่ากับที่สหรัฐเคยประกาศไว้เมื่อ 2 เม.ย. เช่นเดียวกับ อินโดนีเซีย 36%, แอฟริกาใต้ 30%, เกาหลีใต้ 25% ขณะที่มี 8 ประเทศที่ได้รับการปรับลดภาษีได้แก่ ลาวจาก 48% เป็น 40%, เมียนมาจาก 44% เป็น 40%, กัมพูชาจาก 49% เป็น 36%, บังกลาเทศจาก 37% เป็น 35% เซอร์เบียจาก 37% เป็น 35%, บอสเนียและเฮอร์เซโกวีนาจาก 35% เป็น 30% ตูนีเซียจาก 28% เป็น 25% และคาซัคสถานจาก 27% เป็น 25% ที่เหลืออีก 2 ประเทศถูกปรับภาษีขึ้นได้แก่ ญี่ปุ่นจาก 24% เป็น 25%, มาเลเซียจาก 24% เป็น 25% ทั้งหมดจะมีผลตั้งแต่วันที่ 1 ส.ค.68

ทั้งนี้เนื้อหาในจดหมายยืนยันความมุ่งมั่นต่อความสัมพันธ์ทางการค้ากับไทย แต่สหรัฐต้องการเงื่อนไขการค้าที่สมดุลและเป็นธรรม เพื่อแก้ปัญหาขาดดุลการค้าเรื้อรังและต่อเนื่อง ซึ่งเกิดจากภาษีของไทย มาตรการที่ไม่ใช่ภาษี นโยบาย และอุปสรรคทางการค้า ซึ่งความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐและไทยที่ผ่านมาจนถึงตอนนี้ยังเป็นไปอย่างไม่เท่าเทียมกัน จึงจะเก็บภาษีในอัตราเพียง 36% แยกจากภาษีรายกลุ่มอุตสาหกรรม และหากพบว่ามีสินค้าสวมสิทธิ์เพื่อเลี่ยงภาษีจะถูกเก็บในอัตราที่สูงขึ้น โปรดเข้าใจด้วยว่าอัตราภาษี 36% นี้ยังต่ำกว่าระดับที่จะขจัดความเหลื่อมล้ำจากการขาดดุลการค้าระหว่างสหรัฐและไทย หากไทยหรือบริษัทไทยเลือกลงทุนในสหรัฐจะมีการเว้นภาษีให้ และรัฐบาลสหรัฐยินดีเร่งรัดการอนุมัติที่จำเป็น

.ในช่วงท้ายของจดหมายระบุว่า หากไทยเปิดตลาดการค้าที่เคยปิดต่อสหรัฐ และยกเลิกนโยบายภาษีและอุปสรรคการค้าที่ไม่ใช่ภาษี (Non-Tariff Barriers) สหรัฐทบทวนภาษีให้ ซึ่งสามารถเพิ่มหรือลดลง ขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศ ก่อนปิดท้ายว่า

“ไทยจะไม่มีวันผิดหวังกับสหรัฐอเมริกา”

. ไม่ใช่เรื่องที่น่าตกใจอะไรนักกับอัตราภาษีที่ไทยโดนเรียกอยู่ที่ 36% ด้วยเพราะ

ประการแรก สังเกตจากรูปแบบของจดหมายที่แต่ละประเทศได้รับมีเนื้อหาใกล้เคียงกัน จึงไม่ได้สะท้อนว่าไทยล้มเหลวในการเจรจา ก็ทุกประเทศโดนแบบเดียวกันจะเรียกว่าล้มเหลวได้ยังไง

ประการที่ 2 มันเป็นตัวเลขเดิมที่เคยถูกเรียกเมื่อ 2 เม.ย. เฉกเช่นเดียวกับทุกประเทศที่โดนเรียกภาษีในอัตราสูง ส่วนประเทศที่ได้รับการลดภาษี นั่นเป็นเพราะโดนกันสูงมากกว่า 40% ก็ถูกปรับลดลง แต่จะเห็นได้ว่าตัวเลขของแต่ละประเทศ เป็นอัตราที่ไม่สามารถทำให้เกิดการค้าระหว่างกันได้จริง อย่าลืมว่าตัวนี้คิดมาจากการลดทอนลงครึ่งหนึ่งของอัตราการเกินดุลการค้าของแต่ละประเทศ

ประการที่ 3 ในเมื่อเป็นตัวเลขที่ไม่สามารถทำให้เกิดการค้าระหว่างกันได้จริง จึงเห็นได้ว่าสหรัฐ ยังเปิดพื้นที่โดยขยายเวลาในการเจรจาให้อีก 3 สัปดาห์ (ภาษีมีผล 1 ส.ค.)

ประการที่ 4 ประเทศที่ได้ข้อตกลงมีเพียงแค่เวียดนามและสหราชอาณาจักร ซึ่งในส่วนของสหราชอาณาจักรนั้นพอเข้าใจได้เพราะสหรัฐได้เปรียบดุลการค้ามาตลอด ส่วนเวียดนามนั้นได้ดีลเพราะแลกกับการเปิดตลาดในประเทศแบบ 100% คือให้สหรัฐนำสินค้าเข้ามาได้อัตรา 0% ทุกรายการ เรียกได้ว่ายอมให้ชนิดล่อนจ้อนเลยทีเดียว

ประการที่ 5 เป็นที่น่าสังเกตว่า ทุกประเทศล้วนเข้าเจรจากับสหรัฐ แต่สุดท้ายก็ยังโดนภาษีในอัตราเดิม เท่ากับว่าข้อเสนอที่แต่ละประเทศยื่นไปนั้นไม่ถูกใจสหรัฐ เช่นเดียวกับที่ไม่มีใครยอมรับเงื่อนไขประเภทได้คืบเอา 20 ศอกของสหรัฐได้ (ถ้ายอมก็ต้องยอมแบบเวียดนาม ซึ่งแต่ละประเทศประเมินแล้วว่าได้ไม่คุ้มเสีย) ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือญี่ปุ่น เจรจาก่อนใครเพื่อน นายกฯของญี่ปุ่น คุณอิชิบะ ถึงขนาดยกยอปอปั้นทรัมป์ แต่แล้วก็ไม่มีดีลแถมโดนภาษีเพิ่มขึ้นอีกต่างหาก